LEEUWARDEN/DE WESTEREEN – Donderdag 2 juli, 16.00 uur, De Harmonie in Leeuwarden. Neem je zwemkleding mee! Het zou zo een uitnodiging kunnen zijn voor een zwemfeestje van één van je (klein)kinderen. Maar in dit geval is het de aankondiging van de Zwemelfstedentocht van ultra-atleet Stefan van der Pal uit Leeuwarden.
Van 2 t/m 5 juli 2020 zwemt hij de Tocht der Tochten om geld binnen te halen om zieke kinderen een betere toekomst te geven of hun allerliefste wens te laten vervullen. En hij kan wel wat hulp gebruiken!
Op donderdag 2 juli 2020 duikt ultra-atleet Stefan van der Pal achter De Harmonie in Leeuwarden het water in om de Elfstedentocht te zwemmen. Het is dit jaar exact 111 jaar nadat de eerste Elfstedentocht in 1909 op schaatsen werd verreden, destijds nog in tegenovergestelde richting:’om de noord’. Reden voor Stefan om deze originele route in ere te herstellen. Bovendien nodigt hij 111 zwemmers uit om samen met hen de eerste kilometers door Leeuwarden te zwemmen. Er verschijnt een grote glimlach op z’n gezicht. “Ik heb er ongelooflijk veel zin in”
Samen zitten ze aan de keukentafel achter een dampende kop thee en een plak Indische cake: Stefan en zijn vrouw Marianne Faber, afkomstig uit De Westereen. Hond Nikki ligt kalm aan hun voeten te slapen. Er heerst een serene rust in huis. Hoe anders was dat in de voorjaarsvakantie, toen Stefan maar liefst 72 uur in zwembad Kalverdijkje doorbracht om 200 kilometer te zwemmen als voorbereiding op zijn Tocht der Tochten. ,,Dat wie noch in hiel hinne en wer gereis’’, vertelt Marianne. ,,Seker mei ús trije bern. Op it lêst wennen wy hast yn it swimbad.’’
Tekst: Nynke van der Zee Foto: Marcel van Kammen
Toch zijn het juist die drie kleintjes die Stefan motiveren om deze monsteruitdaging aan te gaan. ,,Eén op de drie mensen krijgt kanker’’, weet hij. ,,Wanneer we ‘s ochtends met z’n allen aan de keukentafel zitten, denk ik daar wel eens over na. Je moet er toch niet aan denken dat het jouw gezin overkomt. En als dat wel zo is, dan hoop je op de best mogelijke behandeling. Daarvoor is onderzoek nodig en dat kost geld. Als ik ook maar een klein beetje kan bijdragen aan het bijeenhalen van dat benodigde geld, dan is mijn missie geslaagd.’’
Drie goede doelen
Stefan en Marianne kiezen daarom bewust voor drie goede doelen die zich richten op kinderen: Stichting Semmy, Make-A-Wish en Stichting KiKa. ,,Stichting Semmy is benammen bekend wurden fan de nagellakaksje fan de 6-jierrige Tijn’’, vertelt Marianne. ,,Deze stichting doet onderzoek naar hersenstamkanker bij kinderen’’, vult Stefan aan. ,,Dit is tot nu toe een vorm van kanker die ongeneeslijk is. En daar moet hoog nodig verandering in komen’’, zegt hij gedreven.
Cruise control
Die gedrevenheid en wilskracht is Stefan’s grootste geheim achter de vele sportieve successen die hij als ultra-atleet tot nu toe behaalde. Als jongetje van 12 jaar begint hij zoals zo velen met voetbal. Een knieblessure dwingt hem te stoppen. Al snel ontdekt hij dat duursport hem goed ligt. Via zijn toenmalige schoonvader wordt Stefan besmet met het triatlon-virus. Hij blijkt talent te hebben. Tegenwind, hoge golven, oneindige saaie rechte stukken: niets lijkt hem te deren. ,,Ik heb een cruise control-knopje in mijn lichaam, dat ik aan kan zetten’’, lacht hij. ,,Dat is mijn kracht. Daardoor houd ik het langer vol dan anderen.’’ Een kwaliteit die hem goed van pas komt in 2011, wanneer hij samen met vier vrienden uit De Westereen en Kollumerzwaag de uitdaging aangaat om in estafette-vorm de Elfstedentocht te zwemmen. ,,Ik herinner me vooral nog de hoge golven op het Slotermeer”, blikt hij terug. ,,Geweldig vond ik dat gevecht tegen de elementen. Pas wanneer het echt zwaar wordt en alles pijn gaat doen, ben ik op mijn best. Hoe zwaarder hoe beter.’’
Obstakels onderweg
Vraag hem naar zijn zenuwen nu 2 juli steeds dichterbij komt en Stefan haalt quasinonchalant z’n schouders op. ,,Ik denk dat ik te nuchter ben voor ze- nuwen. Ik heb inmiddels meer dan 18 jaar triatlon-ervaring, ik weet als geen ander wat mijn lichaam kan. Wan- neer alles gaat zoals het moet gaan, kan ik de Elfstedentocht zeker uit- zwemmen. Het enige dat roet in het eten kan gooien is dat ik onderweg ziek word en mijn voedsel niet binnen kan houden. Of dat het gaat onweren en ik voor de veiligheid uit het water moet. Verder zie ik geen obstakels die een succesvolle zwemtocht in de weg staan.’’
‘Wy hoopje dat alle Friezen
achter ús stean’
De enige obstakels die nog wel een kleine uitdaging vormen, zijn de twee sluizen die Stefan onderweg tegenkomt. ,,Ik wil niet met een hijskraan over de sluizen worden getild’’, geeft hij aan. ,,Dus het wordt klunen, op een brancard of in een rolstoel. Dat weet ik nog niet precies. Maar ook daar vinden we vast van tevoren nog een oplossing voor’’, vertelt hij nuchter. Ook over de media-aandacht die zijn Zwemelfstedentocht zal trekken is het echtpaar realistisch. Marianne: ,,Wy ha net de yllúzje dat it like grut wurde sil as de Swimalvestêdetocht fan Maarten van der Weijden. Mar dat hoecht om ús ek net. Wy fokusje ús mear op de regionale media en hoopje fansels dat alle Friezen achter ús stean.’’
Steun vanaf de kant
Ook Stefan hoopt op volop support vanaf de waterkant. ,,Mensen hoeven echt niet de hele nacht mee te gaan, maar ik zou het fijn vinden wanneer ze de moeite nemen om bijvoorbeeld even te zwaaien. De kans is groot dat ik dat niet eens zie, maar het gaat ook om de volggroep die me begeleidt. Voor al deze mensen die me helpen, is het fantastisch om te zien dat er mensen langs de route staan.’’ Fanatieke fans die Stefan in iedergeval komen aanmoedigen, zijn z’n leerlingen van het Piter Jelles De Dyk, waar hij gymdocent is. ,,Laatst ben ik vanuit Leeuwarden naar Sloten gezwommen’’, vertelt hij met een grote glimlach. ,,Onderweg zag ik ineens bekende gezichten. Een groepje leerlingen was op de route gaan liggen met een bootje en een aantal surfplanken. Dat vond ik echt machtig mooi! En er zijn steeds meer leerlingen die een eigen actie starten om geld op te halen. Daar ben ik super trots op.’’
Dankbare glimlach
Een actie starten, meezwemmen op 2 juli of geld doneren: Stefan hoopt met zijn Elfstedenzwemtocht zo veel mogelijk geld voor kankeronderzoek binnen te halen. ,,Tuurlijk wil ik de tocht uitzwemmen, maar geld binnenhalen voor de drie goede doelen is uiteindelijk het hoofddoel. Ik weet nog precies het moment dat we in 2011 uit het water stapten, nadat we met z’n vijven de Elfstedentocht hadden gezwom- men. Er kwam een jong meisje op ons af lopen. ,,Door jullie kan mijn wens in vervulling gaan’, zei ze. Ik krijg nog kippenvel als ik daar aan terugdenk. Die dankbare glimlach: dat is waar ik het voor doe.’’
Staan voor Stefan
Vorige week had ik een interview met ultra-atleet Stefan van der Pal uit Leeuwarden. Dat vertelde ik thuis aan de keukentafel. ‘Huh, met wie?’ was de re- actie. Precies. Zie hier het probleem van Stefan van der Pal: zijn naam doet bij veel mensen nog geen lichtje branden. Maar daar komt wat mij betreft zo snel mogelijk verandering in.
Stefan van der Pal duikt op 2 juli het water in om de Elfstedentocht te zwemmen. Wie dacht dat alleen Maarten van der Weijden zoiets kan, heeft het mis. Stefan heeft het namelijk al eens gedaan in 2011. Dat was in estafette-vorm weliswaar, maar toch. Stefan heeft er alle vertrouwen in dat hij ook in z’n uppie die bijna 200 kilometer prima kan zwemmen.
Hij is al maanden aan het trainen voor zijn grootste sportieve uitdaging ooit. Hij houdt marathonsessies van 24 uur in het Leeuwarder zwembad en dobbert bijna iedere dag in z’n eigen zwembad in de kelder van z’n huis.
En toch wordt er lang niet zo veel aandacht gegeven aan deze held als vorig jaar aan Maarten. Geen NOS die de tocht live gaat streamen. Gelukkig wel Omrop Fryslân die van de partij is. Geen BN’ers die nu al roepen dat ze mee zullen zwemmen. Gelukkig wel gewone Nederlanders die de wetsuit klaar hebben liggen. Geen Telegraaf met een voorpagina-artikel. Gelukkig wel De Westereender die Stefan voorop zet. Maar eerlijk is eerlijk: dat voelt toch anders.
Toen ik Stefan daar naar vroeg, haalde hij nuchter z’n schouders op. “We hebben niet de illusie dat het zo groot gaat worden als met Maarten”, gaf hij toe. “Maar dat is ook helemaal niet waar het ons om draait. Ik hoef er niet zo’n mediacircus omheen. Maar ik hoop wel dat er straks mensen langs de waterkant staan om naar mij te zwaaien.”
En daar hoop ik ook op. Dat we straks net als vorig
jaar met z’n allen langs de route staan wanneer Stefan langskomt. Dat boeren hem bijschijnen met hun trekkers in de nacht. Dat Friesland dag en nacht voor de tv zit omdat Stefan zwemt. Want juist hij verdient dit. Stefan is namelijk net als wij een doodgewone Fries. Een gymleraar die naast z’n werk ieder vrij uurtje in het water ligt om te trainen voor maar één doel: geld ophalen tegen kanker. Dit wordt niet de grote Stefan-show, met standbeelden langs de waterkant. Dit is een megaprestatie in z’n puurste vorm.
Ik heb de data alvast in mijn agenda gezet. De start op 2 juli om 16.00 uur in Leeuwarden. En de finish op zondag 5 juli, eveneens in Leeuwarden. En ook in de tussentijd zal ik hem volgen. Het eerste weekend van mijn zomervakantie heeft daarmee nu al een mooie invulling. Ik hoop dat de rest van Friesland dat ook doet. We moeten er staan voor Stefan.
Nynke van der Zee
