Hij was de absolute Reus van vorig jaar: zwemmer Maarten van der Weijden zette heel Friesland én Nederland in vuur en vlam met zijn schijnbaar onmogelijke missie om de Elfstedentocht zwemmend te volbrengen. Massaal stonden we langs de kant om hem aan te moedigen; boeren reden met liefde midden in de nacht op hun trekkers met Maarten mee om hem bij te schijnen. Maar 37 kilometer voor de finish kwam er een einde aan het avontuur. Althans: zo leek het. Maar Maarten gaat het opnieuw proberen. Op 21 juni 2019 neemt hij revanche. “It giet wer oan!”
Ruim vijf miljoen euro voor kankeronderzoek: dat was de opbrengst van de allereerste 11stedenzwemtocht vorig jaar. Maarten van der Weijden is er nog steeds ontzettend trots op. “Je hoopt natuurlijk op een mooi resultaat, maar zo’n bedrag kun je je van tevoren niet voorstellen”, glundert hij.
“Al dat geld voor kankeronderzoek is vele malen belangrijker dan de vraag of ik de finish haal. Ik ben slechts een klein onderdeeltje van dat plan.”
“Ongekend hoe ik me gedragen voelde door de mienskip”
Gedragen door de mienskip
Een klein onderdeeltje; daar denkt Nederland toch heel anders over. Nog nooit werd iemand in Leeuwarden zo hard toegejuicht op het podium als Maarten na afloop van zijn eerste 11stedenzwemtocht. Ondanks het feit dat hij de finish niet haalde, namen we massaal onze pet voor hem af. “Die huldiging was fantastisch. Mijn trots en dankbaarheid was na afloop vele malen groter dan de frustratie dat ik het niet gehaald had”, vertelt Maar- ten. “En ook al die mensen langs de kant toen ik nog aan het zwemmen was. Ongekend hoe ik me gedragen voelde door de mienskip. Mensen vragen me vaak of ik dat allemaal mee heb gekregen toen ik in het water lag. Mijn antwoord is: jazeker! Zonder die aanmoedigingen was ik nooit zo ver gekomen.”
Exact 163 kilometer van de Tocht der Tochten volbracht hij vorig jaar augustus. Acht kilometer voor Dokkum kwam er na drie dagen en nachten zwemmen een einde aan zijn droom. “Dat was ontzettend balen”, zegt hij nuchter. “Maar tegelijkertijd heb ik veel van deze eerste poging geleerd.”
“Kennis die ik nu gebruik om dit jaar de eindstreep wel te halen.” Als eerste verandert Maarten de datum waarop hij in Leeuwarden het water in plonst. “Ik kies bewust voor 21 juni, de langste dag van het jaar. Daardoor wordt de nacht een flink stuk korter en hoef ik dus minder lang in het donker te zwemmen. Ook sla ik de eerste nacht over, zodat ik op dag twee een korte powernap kan nemen.”
Wie denkt dat hij daarvoor uit het water komt, heeft het mis. Maarten eet en slaapt in zijn zwempak in het water. “Best lastig”, geeft hij lachend toe. “Van vorig jaar weet ik dat mijn eerste nacht geen succes was. Vandaar dat ik die oversla, in de hoop dat ik na dag twee gemakkelijker in slaap val. Een ander belangrijk verschil is dat ik meer ga eten. En ik laat het tijdsschema los, zodat ik niet die druk voel om op tijd in Leeuwarden aan te komen. Vorig jaar was er een tijd afgesproken, waardoor ik me halverwege moest haasten. Dat is funest geweest, dus vandaar de keuze om dat los te laten. Dat geeft me meer rust in m’n kop.”
“Mijn wens is dat de 11stedenzwemtocht een jaarlijks evenement wordt”
Meezwemmers
Belangrijker nog dan eten en slapen, is Maarten’s grote droom om men- sen met hem mee te laten zwemmen. “Ik baal nog steeds dat dit vorig jaar niet is gelukt”, verzucht hij. “Een dag voordat ik los ging, kregen we te horen dat de waterkwaliteit niet goed genoeg was om mensen met me mee te laten zwemmen. De teleurstelling was groot, ook bij mij. Al die mensen hadden geld opgehaald voor het goede doel, met als missie om zelf mee te zwemmen. Dat is exact mijn doel van de 11stedenzwemtocht: met z’n allen geld ophalen voor kankeronderzoek. Ik hoop dan ook dat het dit jaar wel lukt om al die meezwemmers in het water te krijgen.”
Stavoren is uitgekozen als ‘meezwemplek’. “De waterkwaliteit is hier het beste”, legt Maarten uit. “Als het een beetje meezit, staat het waterpeil iets hoger dan vorig jaar, zodat we ook nog een golfje in de goede richting krijgen van Wetterskip Fryslân.” Meezwemmers kunnen in Stavoren kiezen voor 500 of 2000 meter. Maarten: “En de echte diehards kunnen in alle elf de steden meezwemmen, zodat je in totaal 22 kilometer zwemt in drie dagen. Met z’n allen iets doen; daar gaat het om. Mijn grootste wens is dat de 11stedenzwemtocht op die manier ook na deze tweede poging blijft bestaan. Dat mensen hem adopteren en er een jaarlijks vervolg aan geven.”
“Niemand is verzekerd van succes; zelfs ik niet”
Succes niet verzekerd
Met alle aanpassingen en de erva- ring van vorig jaar moet het dit keer gaan lukken. Maarten zelf blijft echter nuchter. “Het is nog altijd gissen waardoor het vorig jaar verkeerd ging. Ik denk niet dat het door de slechte waterkwaliteit kwam, die kans acht ik echt extreem klein. Ook omdat je door watervergiftiging buikloop krijgt, wat ik vorig jaar niet heb gehad. De misselijkheid was er wel, maar ik vermoed dat uitputting in combinatie met te weinig eten daar de oorzaak van is geweest. Ik verwacht dat de kans dat ik de finish haal dit jaar een stuk groter is. Maar ik denk dat het ook bij de Elfstedentocht past dat er geen zekerheid bestaat dat je het haalt. Dat is juist de charme van deze heroische tocht. Niemand is verzekerd van succes. Zelfs ik niet.”
