Achter het hoofd van Wiebe Wieling is een vrolijk zomerse wanddecoratie te zien wanneer we via Teams afspreken. En dat terwijl de winter toch juist voor hem het ideale decor vormt, als voorzitter van de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden. Maar Wiebe Wieling is veel meer dan alleen het uithangbord van de Elfstedentocht. Hij was voorzitter van Leeuwarden Fryslân Culturele Hoofdstad 2018 en staat aan het hoofd van het College van Bestuur van Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Fryslân-Noord, bestaande uit schoollocaties van OSG Piter Jelles en RSG Simon Vestdijk. ,,Dertien locaties, zo’n 6000 leerlingen en 750 medewerkers”, somt hij op. En ook binnen het Koninklijk Friesch Paarden Stamboek heeft hij als voorzitter de leidsels in handen. Kortom: Wiebe is in foarsitter yn ieren en sinen.
Flink voor de kiezen
Geboren en getogen in Menaldum is hij als jonge jongen het liefst buiten. En hij is gek op organiseren. “Dat hat der altyd ynsitten”, lacht hij. Na de middelbare school kiest Wiebe voor een vervolgstudie in Groningen. Of beter gezegd: twee vervolgstudies. “Ik heb Sociale geografie en Economie gestudeerd. Met mijn eerstegraads lesbevoegdheid kwam ik als docent economie terecht op de Zuivelschool in Bolsward. Na de fusie met de Agrarische Hogeschool kwam ik in Leeu
‘Het zou natuurlijk doodzonde zijn wanneer de Elfstedentocht vanwege corona niet door kan gaan.’
warden terecht. Al snel werd ik voorzitter van het College van Bestuur en nam later plaats in het College van Bestuur van de Hanzehogeschool. Inmiddels ben ik tien jaar voorzitter van het College van Bestuur van Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Fryslân-Noord. Een fantastische club, die de afgelopen tijd het nodige voor de kiezen kreeg.”
Daarmee verwijst Wiebe naar de coronacrisis, die alle scholen in Nederland dwong hun deuren te sluiten en op afstand onderwijs aan te bieden aan alle leerlingen. “Twee dagen voordat we de deuren moesten sluiten van het kabinet hadden we zelf al het besluit genomen om onze scholen dicht te doen”, vertelt hij terugblikkend op dat moment in maart. “Dat was een heftig besluit, zeker omdat je weet dat het enorme gevolgen heeft voor zowel onze leerlingen als onze medewerkers. Gelukkig hadden wij het voordeel dat we al de nodige ervaring hadden met het bieden van onderwijs op afstand. In korte tijd is er door iedereen enorm hard gewerkt om digitaal onderwijs op poten te zetten. Binnen tien dagen tijd kreeg iedere leerling de benodigde ondersteuning om digitaal de lessen te kunnen volgen. Daar ben ik nog steeds geweldig trots op.”
Grote waardering
Na het kabinetsbesluit om begin juni de deuren van de middelbare scholen weer te openen, lag er de afgelopen weken een tweede grote uitdaging op het thuiswerkbureau van Wiebe. Hoe maak je dertien schoollocaties coronaproof ? “We kiezen bewust voor een combinatie van digitaal onderwijs op afstand en onderwijs in de klas”, legt Wiebe uit. “Je kunt nooit anderhalve meter afstand garanderen wanneer alle leerlingen tegelijkertijd weer naar school gaan. Vandaar dat we een deel van de klas digitaal onderwijzen en een deel uitnodigen op school. Vooral de wens om weer contact met elkaar te hebben, is groot. Dat merk ik bij docenten, maar zeer zeker ook bij onze leerlingen. Leren is meer dan kennis opdoen. Het gaat juist om sociale contacten. Wij willen jonge mensen opleiden die eigen keuzes kunnen maken en bewust in het leven staan. Dat lukt niet met afstandsonderwijs alleen.”
Met nog vier weken voor de boeg tot aan de zomervakantie, wil Wiebe graag weten hoe leerlingen het onderwijs tijdens de coronaperiode tot nog toe hebben ervaren. “We houden regelmatig tevredenheidsonderzoeken, zowel onder leerlingen als hun ouders. De laatste waarderingscijfers van onsonderwijs tijdens de coronaperiode zijn opvallend hoog. Sterker nog: we hebben nog nooit zo hoog geschoord op al onze scholen. Blijkbaar is iedereen zeer tevreden met hoe we de afgelopen tijd ons onderwijs hebben aangepast. Ik ben echt aangenaam verrast over de waardering die onze leerlingen en de ouders uitspreken. En niet alleen onze scholen doen het goed. Ik heb het idee dat de maatschappelijke waardering voor het onderwijs in z’n algemeenheid enorm is gegroeid.”
Rare tiden
Het lijkt wel alsof alles waar Wiebe zich over ontfermt, verandert in een succesverhaal. Maar dat is helaas niet het geval. Op 20 april werd het persbericht verstuurd dat Mavo De Saad in Damwâld haar deuren sluit na de zomervakantie. Het tegenvallende aantal inschrijvingen van slechts 33 nieuwe brugklassers maakt aan de
‘Dat De Saad tijdens z’n honderdjarig jubileumjaar haar deuren moet sluiten, is eeuwig zonde.’
voorgenomen fusie met scholengemeenschap Piter Jelles een vroegtijdig einde. “Eeuwig zonde”, vindt Wiebe. “Een jaar lang hebben we samen met De Saad toegewerkt naar deze bijzondere fusie, waarbij een christelijke school met het volstrekt behouden van de eigen christelijke identiteit, onder een openbare koepelorganisatie zou vallen. Een constructie die niet vaak voorkomt, maar waar beide partijen een prachtige toekomst in zagen. Ik ben van mening dat het gezindte van een school niet meer alleen bepalend is bij schoolkeuze. In deze noordelijke regio moeten we het samen doen. Daarbij moet je over je grenzen kijken om scholen overeind te houden. Dat De Saad tijdens z’n honderdjarig jubileumjaar haar deuren moet sluiten, is eeuwig zonde.”
Toch houdt Wiebe de moed er in. Wat anders kan men ook verwachten van een voorzitter die al dertien jaar lang hoopt op het organiseren van een Elfstedentocht. Zelf reed hij de Tocht der Tochten twee keer, waarvan een keer samen met z’n vrouw in 1986. “Ik mei it net sizze, mar sa’n dei is moaier as dyn troudei”, glundert hij. “Het is een belevenis die je de rest van je leven nooit meer zult vergeten.” Sinds 14 december 2007, de dag dat Wiebe de voorzittersfunctie overnam van Henk Kroes, is er echter geen Elfstedentocht meer geweest. “It wurdt heech tiid, ja”, knipoogt hij. Want voor een man die niets liever doet dan organiseren, is de Elfstedentocht toch de kers op de taart. “Wy binne der klear foar”, knikt hij. “Maar net als het weer hebben we ook het coronavirus niet in de macht. Het zou natuurlijk doodzonde zijn wanneer de Elfstedentocht vanwege corona niet door kan gaan. Maar het is mogelijk. Want één ding heeft de coronacrisis ons wel geleerd: it binne rare tiden.”