TWIJZELERHEIDE/IE – De 22-jarige Marije Talma uit Twijzelerheide zag haar toekomstdroom eind vorig jaar in vlammen opgaan. Ze was er helemaal klaar voor om met haar nieuwe dagbesteding en paardenpension aan de Sânewei in Ie te beginnen toen een brand de pas gekochte manege verwoestte.
Tekst: Bonne Stienstra Foto’s: Marcel van Kammen/Henk Jan Dijks
Marije groeide samen met haar broer en zusje op in Twijzelerheide waar haar ou- ders een kippenboerderij hebben. Naast hen woonde pake Talma, die inmiddels is overleden. Hij fokte Friese paarden. ,,As famke bin ik in kear fan it hynder fallen en sûnt dy tiid wie ik bang. Doe’t der ek nochris in kudde hynders fan ús pake ûntsnapte fertroude ik it hielendal net mear’’, vertelt Marije.
Vier jaar geleden kwam de ommekeer. ‘Ik wol graach in hynder ha’, zei Ma- rije tegen haar vader. Pake was inmid- dels overleden. Haar vader ging ak- koord, maar wilde dan wel een merrie om mee te fokken. En uiteraard moest het een Fries paard worden. Tijdens hun zoektocht bleek dat Marije nog steeds bang voor alle paarden was. ,,Dy minsken tochten, wat docht dat famke hjir. Ik doarde de hynders net iens oan te reitsjen.’’
Vader Meindert Talma spoorde Ma- rije echter aan om ‘gewoon’ op het paard te gaan zitten. Paarden voelen vaak haarfijn aan als iemand bang is en maken dan rare sprongen, maar Whoopi was anders. Zij bleef gewoon staan. ‘Dizze dogge we’, zei de vader van Marije. Het paard was echter nog jong en Marije had geen ervaring. ,,Mei tank oan de lessen fan Aleida Elzinga gie it hieltyd better. Sterker noch, nei in jier dienen Whoopi en ik al mei oan wedstriden. En Aleida is noch altyd in goeie freondinne.’’
‘Dat ik no wer hielendal op ‘e nij begjinne moat, dat fyn ik it slimste’
Marije Talma heeft het altijd al leuk gevonden om met mensen met een beperking te werken. Dat begon in de Coop in De Westereen, waar ze een bijbaantje had en waar ze Doeke leerde ken- nen. ,,Elkenien is oars en ik fyn it in útdaging om út te finen hoe ‘t oaren ynelkoar stekke.’’
Marije volgde de opleiding Maat- schappelijke Zorg en had als doel voor ogen een eigen dagbesteding te beginnen. ,,Yn earste ynstânsje wie it de bedoeling om in deibesteging op ‘e hinnebuorkerij fan myn âlden te beg- jinnen, mar ik ha neat mei piken’’, legt Marije uit. Dus ging ze, samen met haar ouders, op zoek naar een manege in de regio die geschikt is voor een dagbesteding. Via haar vriendin Aleida, die met haar vriend in Ie woont, ontdekte ze dat er sprake van was dat Sandy Road Ranch te huur of te koop zou zijn. ,,Ik hie fuort in goed gefoel by dit plakje en boppedat siet alles derby yn. Ik koe dêr ek moai wenje.’’ In mei begon Marije eerst bij de manege te werken, vanaf juni kwam de pensionstalling op haar naam en half september was de officiële overdracht. ,,Doe koe ik alles yndiele sa’t ik it sels woe. We ha alles opromme en skjinmakke en yn okto- ber hold ik de iepen dei.’’
Open dag druk bezocht
Dat deze open dag zo druk zou wor- den bezocht had Marije nooit ver- wacht. Niet alleen familie en vrienden kwamen langs, maar ook andere be- langstellenden en vele dorpsbewoners. ,,Ik fyn it hiel jammer dat myn pake dit net mear meimakket. Wy hienen in goeie bân en hy hie dit prachtich fûn’’, vertelt Marije. Vanaf dat mo- ment bereidde Marije zich helemaal voor op de komst van cliënten voor de dagbesteding, ‘Suver Noflik’ ge- naamd. Ondertussen zorgde ze eerst zelf voor de zeventien paarden van het paardenpension die ze had overgeno- men van de vorige eigenaar. ,,Elke dei kaam ik hjir mei in glimlach binnen, no’t it echt fan my wie koe ik der fan genietsje.’’
Naast de paarden had ze ook nog twee geiten. Dit was te danken aan Jasmijn Meerstra uit het dorp, die bij Marije werkt. Zij zei: als je er twee geiten bij neemt voor de dagbesteding, wil ik er wel voor zorgen. Dus zocht ze twee hele makke geiten uit, Bert en Ernie. Om helemaal up-to-date te zijn had Marije in november een bedrijfsbe- zoek gepland met Bezinn, een stich- ting die de belangen behartigt van zorgboerderijen en erop toeziet dat ze het kwaliteitskeurmerk behalen en behouden. ,,Feiligens stiet foarop by my, dus ik tocht, as ik dat keurmerk binnen ha, kinne de kliïnten komme en kin ik echt begjinne.’’
‘Alles is fuort’
Maar dat liep anders. Op dinsdag- ochtend 15 november rond 9.15 uur was Marije bij de paardenstallen om de waterbakken te vullen. Toen ze naar binnenliep om een vork te halen voor het uitmesten van de stallen zag ze opeens rook. Op hetzelfde moment waarschuwde één van de bouwvakkers – die aanwezig was in de loods om de ruimte voor de dagbesteding te maken – dat ze naar buiten moest. ,,Op dat momint seach ik al dikke swarte reek. It gie sa fluch, in pear minuten letter fleagen de flammen al út it dak. Ien fan de boufakkers hie 112 al belle en ik belle ús heit. Ik sei: ‘alles stiet hjir yn
‘e brân’. ‘Pak de brânblussers, ik kom er oan’, sei heit. ‘Ik sei: ik kin der net mear yn. Alles is fuort’.”
‘Ha we wol in goeie fersekering?’, was de eerste vraag die Marije even later aan haar vader stelde. Gelukkig was dat het geval. Ze belde haar vriendin Aleida, om te voorkomen dat zij het nieuws op een andere manier zou ho- ren. ‘Mist my no al?’, grapte Aleida, omdat ze elkaar die avond daarvoor nog hadden gezien. ‘Wer bisto’, riep Marije boos. ‘Yn Burgum’, vertelde Aleida. ‘O, dan sjochst it dus net. De hiele manege stiet yn ‘e brân’. Het eer- ste waar Aleida aan dacht waren de zadels: ‘helje snel de sadels op’, zei ze. Maar het was al te laat.
Geiten nog binnen
Gelukkig waren alle paarden buiten en Marije haar twee honden lopen altijd achter haar aan, dus de dieren waren veilig. De politie vroeg of er verder ook nog dieren binnen waren. ,,De geiten’’, bedacht Marije zich opeens. De loods was echter zo vol met rook dat ze niet meer naar binnen konden om de gei- ten te redden. Ze vertelde het slechte nieuws aan Jasmijn: ‘de geiten binne dea’. De brandweer vroeg voor de ze- kerheid in welke box de geiten waren. Marije vertelde het en wat bleek? Ze lagen in een hoekje op de grond waar de rook overheen ging. Het lukte de brandweer om de twee geiten te red- den. ,,Se kamen mei de geiten nei bût- en. We hearden de bisten mekkerjen. Jasmijn stie neist my. Ik ha har noch noait sa bliid sjoen.’’
Het nieuws over de brand verspreid- de zich snel. Marije kreeg het ene na het andere ‘appje’: ‘is de brân by dy?’. Haar eerste zorg was een goed plekje voor de paarden te vinden. Ze dacht meteen aan Monique Holwerda uit de Triemen die gestopt was met de pensi- onstalling. Monique zei meteen ‘ja’ op de vraag of de zeventien paarden bij haar terecht konden. Ze heeft de boxen klaargemaakt en diezelfde middag zijn de paarden naar de Triemen gegaan. ,,Gelokkich ha de hynders net yn ‘e reak stien. Se ha fansels wol fernaam dat der wat geande wie en it ferfoer fû- nen se net leuk, mar doe’t se yn harren nije boks iten krigen wie it klear.’’
‘Ik moast echt skeakelje’
Voor Marije kwam het besef een dag later. ,,Foar my wie de brân sels net iens it moeilikste. Dat ik no wer hie- lendal op ‘e nij begjinne moat, dat fyn ik it slimste’’, vertelt Marije. Tijd om te rusten heeft ze niet. Er komt heel wat op haar af. De hele manege moet opnieuw gebouwd worden en ze moet over elk detail nadenken. ,,Ik moast echt skeakelje. De tekeningen binne no gelokkich klear, no is it wachtsjen op goedkeuring fan de fergunning.’’ De oorzaak van de brand is niet dui- delijk. ,,Ik tocht earst dat it miskien fan de kachel kaam, mar út ûndersyk die bliken dat dat net it gefal wie. Se witte it net, it is gewoan dikke pech.’’
Steun kreeg Marije van alle kanten. Zo werd er voor haar crowdfunding opgestart en werden volop paarden- spullen gedoneerd. Marije woont nu weer thuis bij haar ouders en gaat elke dag naar de Triemen om de paarden te verzorgen. ,,Ik fyn it geweldich dat de hynders dêr te plak kinne, mar ik mis myn eigen plakje. It is net fan my- sels. Wannear’t de nije maneezje klear is wit ik net, mar ien ding is seker: ik gean fierder. It duorret allegear wat langer, mar we komme der wol wer.’’