Ondernemer Romke Kooyenga opende op 1 april 2020 samen met zakenpartner Karla Meindersma de deuren van zijn nieuwe onderneming Bedrijfsadvies Noord-Nederland. Een week eerder kondigde het kabinet de eerste lockdown aan en dus mocht het tweetal de deuren alleen spreekwoordelijk openen. Midden in de coronacrisis starten met je eigen bedrijf; je moet er een beetje gek voor zijn. Toch voelt Romke zich alles behalve gek. ,,Ik bin einliks wer gewoan Romke. Doch mar gewoan, dat is al gek genôch.’’
Vanuit zijn kantoor in de statige witte villa De Kroon aan de Sophialaan in Leeuwarden heeft ondernemer Romke Kooyenga uitzicht over het Leeuwarder station. Waar het normaal krioelt van mensen die op weg zijn naar hun werk of school, is het nu opvallend stil op straat. De maatregelen van het kabinet om het coronavirus terug te dringen, zijn duidelijk merkbaar in de Friese hoofdstad. Desondanks liet Romke zich vorig jaar niet tegenhouden door dit ongrijpbare virus en zette de plannen door om in april te starten met Bedrijfsadvies Noord-Nederland. ,,Ik lit my der samar net ûnder krije’’, lacht hij.
Ondernemersbloed
Door Romkes aderen stroomt ondernemersbloed. Altijd al gedaan. Als jongen van een jaar of zes weet hij de schommels in z’n woonplaats Schraard te commercialiseren. ,,Ik frege elkenien dy’t skommelje woe om fiif sint’’, grijnst hij. Toch is hij er als 12-jarige puber van overtuigd dat hij later nooit of te nimmer een eigen bedrijf zal starten. Als voorbeeld zag hij zijn beide ouders, die beide dag en nacht in touw waren als supermarkteigenaar. ,,Sels as wy jûns oan de iterstafel sieten, gong de telefoan noch. Dan fleach ús heit mei trije pakken Exota fan 39 sint nei de buorlju, dy’t jûns in feestje hienen en ferjitten wienen om frisdrank te heljen. Doe ha’k mysels tasein: sa wol ik letter noait wurde.’’
Met z’n atheneumdiploma op zak besluit Romke Rechten te gaan studeren. Op de universiteit voelt hij zich echter alles behalve thuis. Al snel gooit hij er met de pet naar. In allerijl wordt neef Bert door de familie ingeschakeld, die net als Romke over een goed stel hersens beschikt en daar wél gebruik van maakt. ,,Ik wit noch goed dat ik njonken Bert oan tafel siet by in feestje. Ik fertelde him myn ferhaal. Bert sei: ‘Moatst ophâlde jonge’. Dat wie fansels net wat ús mem hearre woe. Dy hie hope dat Bert my oertsjûgje koe om troch te setten. Us mem kaam wat beteutere by it feestje wei”, lacht Romke.
Robin Hood van Dokkum
Meteen na het stoppen met z’n studie gaat Romke op zoek naar een baan. Hij belandt uiteindelijk bij de afdeling Sociale Zaken van de gemeente Leeuwarden. Hij blijkt talent te hebben in het beheren van de vele klantdossiers en ontpopt zich al snel tot rijzende ster op de afdeling.
Op zoek naar meer uitdaging start hij in 1986 z’n eigen Juridisch Adviesbureau Dokkum. Elke avond vult hij op z’n zolderkamer met het verlenen van juridische bijstand aan iedereen die z’n hulp maar nodig heeft. ,,Dat begong mei in frou dy’t spul hie mei de winkel doe’t se har bikiny ruilje woe, mar de saken waarden al rap grutter.’’ Romke ontpopt zich tot de Robin Hood van Dokkum, die met een scherpe blik alle besluiten van de gemeente onder de loep neemt.
Wanneer hij in 1994 gevraagd wordt als directeur van de afdeling Sociale Zaken in de gemeente Tytsjerksteradiel begint het te knagen. Zijn eigen adviesbureau krijgt steeds serieuzere vormen en het ondernemerssucces smaakt naar meer. Wanneer hij als ZZP’er een grote klus van meerdere jaren krijgt aangeboden bij de gemeente Winschoten, is de kogel door de kerk. ,,Yn septimber 1994 ha’k in jurist oannaam en op 1 oktober bin ik mei de Kooyenga Groep start.’’
‘Ik stie njonken de bavianen te beljen om dingen op de saak te regeljen’
Bellen bij de bavianen
In nog geen half jaar tijd heeft Romke tien medewerkers. De Kooyenga Groep maakt furore als detacheringsbedrijf dat zich specifiek richt op ondersteuning van gemeenten. Op het hoogtepunt van het succes heeft Romke maar liefst 407 mensen in dienst. En dat terwijl er in hem alles behalve een manager schuilt. ,,Dat bruts my stadichoan op. Ik wie dei en nacht mei it bedriuw dwaande. As wy mei de bern nei de bistetún gongen, stie ik njonken de bavianen te beljen om dingen op de saak te regeljen. Doe ynienen kaam it besef: ik bin krekt sa wurden as ús heit en mem.’’ Romke gooit het roer om en halveert z’n personeelsbestand tot ruim tweehonderd man. Tweehonderd gezinnen die afhankelijk van hem zijn. Die druk weegt alsmaar zwaarder op z’n schouders. ,,Ik hie gjin wille mear yn myn wurk. It waard moatten yn stee fan wollen. De passy wie fuort. En doe wist ik: hjir sit in ein oan. De fraach wie allinnich: wannear hak ik de knoop foar mysels troch?’’
‘Ik wist altyd dat der mear wie as ûndernimmen,
mar dat waard yn 2020 wol hiel pynlik dúdlik’
Het beste medicijn
Uiteindelijk duurt het tot en met 2019. Op 1 januari 2020 stopt Romke als algemeen directeur van de Kooyenga Groep. Met pijn in z’n hart neemt hij afscheid van z’n kindje. Al snel volgen er meer momenten van afscheid. In het voorjaar van 2020 overlijden zijn broers Harry en Berend. ,,In hiel swarte perioade’’, vat hij 2020 samen. ,,Ik wist altyd wol dat der mear wie as ûndernimmen, mar dat waard doe wol efkes hiel pynlik dúdlik.’’
Toch blijkt juist ondernemen het beste medicijn in deze zware tijd. Samen met zakenpartner Karla Meindersma bedenkt Romke het plan om een klein adviesbureau te starten. Dit keer niet vanaf de zolderkamer zoals in de jaren ’80, maar vanuit een statige villa in Leeuwarden. Vijfendertig jaar na dato geeft Romke iedere MKB’er die er belang bij heeft gevraagd en ongevraagd advies. Met de benen op tafel, zoals hij het zelf omschrijft.
‘Ik bin altyd dy jonge út Fryslân bleaun’
Bliuw by dysels
Van kersverse start-ups tot door de wol geverfde ondernemers die net als Romke broeden op een toekomst zonder de druk op hun schouders van een goed lopend bedrijf. Iedereen is welkom bij Bedrijfsadvies Noord-Nederland. ,,Ik tink mei en ik jou advys op basis fan wat ik sels meimakke ha. Ik wit as gjin oar hoe’t it is om út te groeien ta grut bedriuw. Mar ik wit ek út eigen ûnderfining hoe dreech it is ast de boel ferkeapje wolst. Ik ha alles meimakke.’’ Daarbij deelt hij in ieder geval z’n belangrijkste levensles: ondernemen is een werkwoord, geen zelfstandig naamwoord. ,,Moatst as ûndernimmer leauwe yn watst dochst, hurd wurkje en foaral passy ha. Lit dyn passy dyn motor wêze.”
Samen met Ahead Adviseurs uit Kollum staan Romke en Karla klaar om iedere ondernemer te assisteren. Aan al die collega’s, pas gestart of met al heel wat ervaring op zak, heeft Romke één gouden advies: ,,Bliuw altyd tich by dysels. Ik bin altyd dy jonge út Fryslân bleaun. Nofter en mei de fuotten yn ‘e klaai. De fakânsjes dy’t ik my herinnerje binne net dy yn in fiifstjerren hotel. Wat ik my noch it bêste heugje kin, is dy iene wike dat wy mei ús heit en mem yn de simmerfakânsje nei Switserlân gongen. Dêr giet it om. Bliuw dysels. Wat dat betreft bin ik no wer gewoan Romke. Doch mar gewoan, dat is al gek genôch.’’
