,,Blijf binnen’’, is de dringende oproep van de overheid tijdens deze derde golf van het coronavirus. ,,Ga naar buiten, maar wel op 1,5 meter’’, roept professor Erik Scherder. Als hoogleraar neuropsychologie is hij ervan over- tuigd dat bewegen één van de beste manieren is om jezelf te wapenen tegen het coronavirus. ,,Het is zo ontzettend eenvoudig, maar toch blijven we allemaal binnen zitten. Heel Nederland zit te vaak en te veel. Hoog tijd dus om in beweging te komen!’’
Het coronavirus houdt al meer dan een jaar lang de hele wereld in z’n greep. Maar al lang voordat dit virus z’n kop op stak, hadden we te maken met een wereldwijde ziekte. Een pandemie die vele doden op z’n geweten heeft, maar waar niemand het over heeft. ,,Physical inactivity’’, verklapt Erik. ,,Oftewel zitten. Niemand spreekt over het feit dat er jaarlijks wereldwijd 5,3 miljoen mensen overlijden aan ziekten gerelateerd aan zitten, zoals diabetes type 2, obesitas en harten vaatziekten. Dat is meer dan aan roken. Het is een enorm probleem en toch maakt niemand zich er zorgen over. En het wordt alleen nog maar erger door het coronavirus, want we zitten nu thuis meer dan ooit tevoren.’’
Artikel gaat verder onder de foto.
Hoogleraar Erik Scherder:
‘Bewegen is één van de beste manieren om jezelf te wapenen tegen het coronavirus’
et klinkt als kletskoek; overlijden aan zitten. Maar niets is minder waar, weet de hoogleraar. ,,In de binnenwand van je bloedvaten zitten zogenoemde endotheelcellen’’, legt Erik Scherder uit. ,,Deze cellen vormen samen een barrière, die voorkomt dat virussen die in je bloed stromen je lichaam kunnen binnendringen. Deze endotheelcellen zijn het sterkst bij een goede doorbloeding. Doordat we veel te veel zitten, vermindert je doorbloeding en neemt automatisch ook de kracht van je endotheelcellen af. Dat betekent dat de barrière in je bloedvaten steeds zwakker wordt. Een
virus, zoals het coronavirus, kan zich dus veel gemakkelijker in je lichaam nestelen. Met andere woorden: wanneer je te weinig beweegt, verzwakt je immuunsysteem en ben je vatbaarder voor een virus.’’
‘Wanneer je te weinig beweegt, verzwakt je immuunsysteem en ben je vatbaarder voor een virus’
Juist het versterken van je immuunsysteem is op dit moment prioriteit nummer één om je zo goed mogelijk te wapenen tegen het coronavirus, vindt de hoogleraar. ,,Niet dat je dan niet ziek kunt worden, maar als je ziek wordt, word je dat wellicht minder ernstig. Bewegen is zo’n ontzettend eenvoudige oplossing, maar toch blijft iedereen het grootste deel van de dag op z’n kont zitten. Soms wel meer dan acht uur op een dag’’, verzucht hij.
Makkelijker kunnen we het niet maken
Vooral thuiswerken is funest voor onze beweging, merkt Erik. ,,Waar we voorheen op de fiets naar kantoor gingen, werken we nu aan de keukentafel. Een sprintje naar de bus of de trein; het is allemaal niet meer nodig omdat we thuisblijven’’, concludeert de hoogleraar.
Ook de overheid draagt daar ongewild een steentje aan bij door iedereen op te roepen zoveel mogelijk thuis te blijven werken. Maar thuis werken wil nog niet zeggen, ‘binnen blijven’. ,,Juist niet! Ga alsjeblieft naar buiten om te wandelen, te joggen of te fietsen’’, vindt Erik. ,,Houd wel anderhalve meter afstand van elkaar, maar blijf zeker niet binnen.’’
Naast een betere afweer tegen het coronavirus, heeft bewegen nog veel meer voordelen, weet Erik. ,,Door te bewegen verhoog je je weerstand, concentratie en creativiteit. Bovendien verminder je de aanmaak van stresshormonen en heb
je een merkbaar beter humeur. Tot slot stimuleert bewegen de aanmaak van nieuwe hersencellen. Daarmee verklein je dus het risico op hersenaandoeningen. Voordelen waar je niets voor hoeft te doen, alleen maar van je stoel af komen. Makkelijker kunnen we het niet maken.’’
‘We krijgen een generatie die chronisch te weinig beweegt’
Liefde voor je hersenen
Erik maakt zich samen met andere gezondheidsonderzoekers al jarenlang sterk om meer mensen in beweging te krijgen. Hij verbaast zich over het feit dat we ondanks al deze gezondheidsvoordelen toch onze dag nog altijd vullen op de stoel.
,,En niet alleen wij volwassenen, maar ook onze kinderen lijden aan physical inactivity. Ze zitten de heel dag op school, ook op de BSO en thuis gaan ze gamen. Dat heeft straks grote gevolgen wanneer ze ouder worden. We hebben nu al een hele generatie die chronisch te weinig beweegt.’’
Als student was Erik geïntrigeerd door het menselijk lichaam en de invloed van bewegen op onze hersenen.
,,Ik heb eerst fysiotherapie gestudeerd en ben begonnen als fysiotherapeut in het ziekenhuis. Op de neurologische afdeling zag ik hoe belangrijk onze hersenen zijn en hoe mensen nooit meer gewoon kunnen bewegen door een hersenaandoening. En toch zijn er mensen zonder hersenaandoeningen die wel kunnen bewegen, maar het gewoon niet doen! Daar ontstond de liefde tussen onze hersenen en bewegen. Als hoogleraar probeer ik zo veel mogelijk van mijn kennis te delen. Dat doe ik door boeken te schrijven, colleges te houden, maar ook door in gesprek te gaan met onze overheid. Er valt nog een wereld te winnen als het gaat om bewegen in onze maatschappij.’’
Nog 16 miljoen mensen te gaan
Om mensen meer te laten bewegen in onze steeds verder gedigitaliseerde maatschappij, heeft Erik samen met de Hersenstichting een slimme oplossing bedacht. Exact een jaar geleden lanceerden ze samen de app Ommetjes. ,,Met deze app op je telefoon kun je heel eenvoudig het aantal kilometers bijhouden dat je op een dag wandelt’’, legt Erik uit. ,,Start samen met vrienden, familie of collega’s je eigen wandelcompetitie of ga de uitdaging aan om de meeste kilometers te wandelen van heel Nederland. Zo motiveer je elkaar om dagelijks een Ommetje te maken. Inmiddels hebben zo’n 1,2 miljoen mensen deze app op hun telefoon staan. Dus nog 16 miljoen te gaan’’, knipoogt Erik enthousiast.
Download de Ommetjes-app!
Kom ook in beweging met de Ommetjes-app. De app is gratis te downloaden in Google Play of de App Store. Download nu de ‘Ommetje’-app en zet vandaag nog de eerste stap om meer te bewegen.
