Vorige week diende het hoger beroep tegen Ratko Mladic, de man die levenslang kreeg voor de massale moordpartijen in Srebrenica 25 jaar geleden. Veel aandacht voor dit hoger beroep was er echter niet, want we hadden het allemaal veel te druk met de vakantiefoto’s van koning WillemAlexander en de trouwvideo van minister Grapperhaus. Ook erg belangrijk.
Had je me een maand geleden gevraagd naar het hoe en wat in Srebrenica, dan had ik je het antwoord schuldig moeten blijven. Ik kende wel de naam en wist dat er iets vreselijks was gebeurd, maar wat precies? Geen idee. Tot ik de documentaire ‘Srebrenica, de machteloze missie’ zag. In deze documentaire kijkt Coen Verbraak samen met een aantal Dutchbatters terug op deze periode in hun leven. Het verhaal greep me bij de strot. Vooral door alle foto’s en filmpjes.
Eén van de filmpjes die 25 jaar geleden voor volop heisa zorgde, was het filmpje van commandant Thom Karremans, die man met de grote witte snor. Hij was te zien terwijl Mladic hem vernederde.
In het hol van de leeuw probeerde Karremans zijn manschappen te redden, maar hij veranderde van bevelhebber in een bang schooljongetje dat door de meester in de hoek werd gezet. Het werd nog erger toen Mladic na z’n duivelspreek een fles sterke drank tevoorschijn toverde om samen te proosten op het ‘goede gesprek’.
Heel Nederland fileerde na afloop van de missie Karremans optreden. Hoe had hij zich zo kunnen laten vernederen? Waarom had hij niet net als Mladic zulke ferme taal gesproken? Wat al deze critici niet wisten is dat Dutchbat met haar klappertjespistolen niets had in te brengen tegen het tot de tanden bewapende Servische leger. Ook Karremans niet.
Nog zo’n filmpje dat destijds voor een rel zorgde, waren de beelden van het grote feest na afloop van de mislukte missie. Soldaten die in polonaise op de muziek hosten met een glas bier in de handen, terwijl er nog geen week eerder duizenden moslimmannen waren afgeslacht. Uit de verhalen van de Dutchbatters blijkt echter dat niemand zat te wachten op dit feest,
maar dat het van tevoren vanuit Nederland was geregeld.
Het toont maar weer dat een filmpje nooit het volledige verhaal vertelt. Dat een beeld maar vanuit één standpunt laat zien wat er is gebeurd. Dat je dus altijd verder moet kijken om de beelden in de juiste context te kunnen begrijpen. Maar dat is lastig, want we maken allemaal graag ons eigen verhaal op basis van wat we zien. Dat doen we 25 jaar na Srebrenica nog steeds. Neem de filmpjes die worden gemaakt van agenten die hun wapenstok trekken en betogers er van langs geven. Iedereen schreeuwt moord en brand dat zoiets mishandeling is. Maar de scènes die voorafgingen aan dit filmpje, die zien we nooit. Twee weken geleden pas kwamen er beelden naar buiten van agressieve betogers op deze zogenaamde vreedzame coronademonstraties. Lui die volledig uit hun plaat gaan en politiemensen aanvallen. Pas wanneer je ook dit filmpje ziet, begrijp je het trekken van de wapenstok.
Als het aan mij ligt krijgen alle agenten voortaan een bodycam. En net zoals jan en alleman beelden op Dumpert gooit, mag ook de politie dit soort beelden wat mij betreft openbaar maken. Laat maar zien hoe zo’n vreedzame demonstratie in werkelijkheid verloopt.
Beter nog zou iedere agent z’n eigen cameracrew krijgen, die precies in beeld brengt wat er gebeurt. Iedere halvegare die meent een politieman of -vrouw te moeten aanvallen, komt haarscherp in beeld. Het schouwspel is bovendien via dronebeelden te volgen, net als bij ‘Floortje naar het einde van de wereld’.
Dat kan trouwens ook uitstekend de werktitel zijn van deze politiecamera-pilot. Met al die agressieve flippo’s naderen we in no time het einde van de wereld.
Nynke van der Zee
