‘Er moet meer aandacht komen voor de overgang’

Ze heeft er jaren over gedaan om te ontdekken dat haar klachten voortkwamen uit de overgang. ,,Het begon al rond mijn 43e. Achteraf weet ik dat ik toen al in de zogenaamde perimenopauze zat, de periode voor de overgang. Ik had last van zware menstruatie, migraine, vermoeidheid, stress en overprikkeling, maar ik wist niet waar deze klachten vandaan kwamen. Bij de overgang denk je al gauw aan opvliegers’’, vertelt Willie. Ze ging met haar klachten naar de huisarts die concludeerde dat het een burn-out was. ,,Ik ben toen zelfs nog een tijdje uit het werk geweest.’’

 

Ongeveer vijf jaar geleden werden de klachten nog erger. Willie weet het moment dat ze haar eerste opvlieger had nog goed. ,,We waren met de camper onderweg en hadden net een nieuwe VW-bus. Ik zei, ik wist niet dat hier stoelverwarming in zat. 

 

 

Dat is ook niet zo, zei mijn man.’’ Die hele vakantie probeerde Willie om aardig te zijn, maar feit was dat ze zich alleen meer geïrriteerd voelde. ,,Niks was leuk en ik wilde maar één ding: naar huis. Ik heb in die tijd veel gehad aan mijn beste vriendin en zus die al eerder in de overgang waren. We moeten elkaar als vrouwen wel helpen, anders begrijp je er helemaal niks van.’’ 

 

De periode die volgde kreeg ze panieken angstaanvallen. ,,Alles vloog me aan. Ik durfde niet meer te autorijden, ik werd vergeetachtig en dacht soms zelfs dat ik dement werd. Je hebt weleens zo’n moment dat je voor de koelkast staat en niet meer weet wat je zou pakken. Dat had ik nu hele dagen’’, legt Willie uit. Het ergste van alles vond ze dat ze depressieve gevoelens kreeg. ,,Ik werd ’s ochtends wakker met een paniekaanval en keek enorm tegen de dag op. Dat was zelfs zo erg dat ik dacht, als ik zo moet doorleven hoeft het van mij niet meer.’’

 

Opnieuw ging ze naar de huisarts en weer voelde ze zich niet serieus genomen. Ze was er zelf van overtuigd dat haar klachten voortkwamen uit de overgang, maar volgens de huisarts moest ze aan zichzelf werken. ,,Mij werd antidepressiva voorgeschreven en ik moest naar de GGZ. O ja, en yoga zou me vast ook wel goed doen.’’ Bij de praktijkondersteuner deed ze opnieuw haar verhaal en het toeval wilde dat Carolien Tensen diezelfde avond op tv haar ervaringen over de overgang vertelde bij Jinek. “Ik dacht, dit verhaal gaat over mij.”

De volgende dag belde de praktijkondersteuner mij op en zij had de uitzending ook gezien. Ze zei: dit is geen depressie of burn-out. Jij moet een verwijzing voor de overgangspoli in Drachten.’’

 

Het was november 2021 en vanwege een lange wachtlijst kon ik pas in januari bij de overgangspoli terecht. ,,Ik zei dat dat te laat was. Ik hield het niet meer vol. Sterker nog, als ik niet eerder was geholpen zou ik er misschien niet eens meer zijn.’’ Dat is nu anderhalf jaar geleden. Het was in coronatijd, dus alles ging telefonisch. Bij de overgangspoli ontdekte Willie dat haar klachten voortkomen uit de daling van het oestrogeen, progesteron en testosteron-hormoon. Daardoor krijgt cortisol ruimte en dat hormoon veroorzaakt mijn panieken angstaanvallen. Na allerlei onderzoeken kon Willie in januari 2022 starten met bio-identieke hormonen (oestrogeen en progesteron). Een paar dagen later merkte ze al verschil. ,,Het was alsof het licht weer aan ging.’’

 

Willie kan er nog steeds niet over uit wat hormonen met een mens kunnen doen. Door haar verhaal te vertellen wil ze een taboe doorbreken. ,,Er wordt vaak wat lacherig gedaan over de overgang. Hoe vaak heb ik niet gehoord dat je er even doorheen moet en dat het er bij hoort. Bovendien gaan vrouwen vaak net zo lang door tot ze niet meer kunnen. Laat het alsjeblieft niet zover komen, er is medicatie voor. In andere landen zijn ze daar al veel verder in, maar Nederland loopt achter met starre richtlijnen waardoor vrouwen blijven aanmodderen. En ik heb nu al te horen gekregen dat ik op mijn zestigste moet stoppen met de medicatie. Van veel vrouwen heb ik gehoord dat het dan nog niet over is. Dat is voor mij echt een nachtmerrie.’’

 

Natuurlijk heeft de één meer last van overgangsklachten dan de ander, maar feit is dat 1,6 miljoen vrouwen op dit moment in de overgang zitten en dat er weinig over bekend is. ,,Veel vrouwen krijgen, net als ik, te horen dat ze een burn-out hebben. 

 

 

En bedenk eens hoeveel relaties hier op stuklopen. Mannen lopen gillend weg en eerlijk gezegd snap ik het ook nog wel. Ik voelde me soms ook een ‘âld seur’ en je hele liefdesleven ligt plat. Je voelt niks, alleen angst, paniek en trieste gevoelens. Hutspot in de hersenpan, noem ik het weleens. 

Het is moeilijk uit te leggen, je begrijpt het pas als je het zelf ervaart. Carolien Tensen zei: ‘ik liep op het randje’.Zo voelde het voor mij ook.’’

 

Op het dieptepunt wilde Willie het huis niet meer uit. ,,Ik werd een kluizenaar. Zelfs mijn werk als gezinsondersteunende bij de thuiszorg kon ik niet meer doen. Door de daling in hormonen kreeg ik nog veel meer klachten, zoals spieren gewrichtspijn. Ook kreeg ik last van een droge mond als gevolg van droge slijmvliezen, dat schijnt er ook bij te horen net als een tennisarm en frozen shoulder. Of oorsuizen. Ik ben wel vijftien keer bij de KNO-arts geweest maar daar werd nooit de link met de overgang gelegd. Bij de overgangspoli in Drachten vielen veel onduidelijkheden voor mij op z’n plaats. Daar werd mij ook verteld dat bij hormoontherapie beter gebruik kan worden gemaakt van bio-identieke hormonen – in plaats van synthetische hormonen omdat hiermee de risico’s op kanker en hart en vaatziekten worden verkleind.’’

 

Willie kan nog wel even doorgaan. Het ergste vindt ze nog dat er zoveel onbegrip is voor vrouwen in de overgang. ,,Het ís ook moeilijk te begrijpen, het is zo complex. Ik hoorde vanochtend het nummer ‘Lost’ van Coldplay op de radio. ‘I was lost’, zo voelde ik me ook. Ik herkende mezelf niet meer. Ik veranderde van een ‘brûzende’ vrouw in een ‘âld wiif ’. Nu gaat het gelukkig weer beter, al is mijn medicatie wel weer wat opgeschroefd omdat ik het niet goed blijk op te nemen. Maar mijn levenslust is weer terug.

 

Dankzij de hormoontherapie heb ik mijn leven weer op de rails. Zo heb ik mijn beroep als kraamverzorgster ook weer opgepakt. Ik weet dat veel vrouwen hiermee worstelen dus vandaar mijn advies om actie te ondernemen, voordat het te laat is.’’

 

Opvallend is het dat er vroeger helemaal niet gepraat werd over klachten als gevolg van de overgang. Niet klagen maar dragen was het motto destijds. ,,Ik vind het bewonderenswaardig hoe vrouwen hier vroeger doorheen zijn gekomen. Voor mij was het één van de moeilijkste periodes uit mijn leven. Als vrouw moet je tegenwoordig ook zoveel ballen in de lucht houden, als partner, als mem, als beppe en op het werk. Dus kunnen we beter maar serieus genomen worden én – niet onbelangrijk – we moeten ook ons zelf serieus nemen. Willie voegt er lachend aan toe:,,Ik denk wel dat, als mannen hier last van zouden hebben gehad, er allang een oplossing voor was geweest.’’