Vorige week was er een metselaar uit Harkema bij ons aan het werk. Met z’n 23 jaar werkte hij al bijna net zo lang als ik met mijn 33 jaar. “Ik was 16 toen ik begon”, vertelde hij. “Ik had geen zin in school, dus toen het kon, ben ik gaan werken.” En hij is ongetwijfeld niet de enige die met 16 jaar al op de steigers staat. Zo zijn er duizenden.
Exact vijf weken geleden begon onze verbouwing. Zoals ik vorige week al schreef, zijn we flink aan het klussen. En dat merk ik. Alles doet me inmiddels zeer. Ik heb bijna een week spierpijn gehad van alleen al die allereerste sloopdag. Mijn computerhandjes zijn niets gewend. Ik zit de hele dag op m’n stoel, dus ook de spieren in mijn benen weten niet wat hen overkomt.
Daar dacht ik aan toen ik naar de metselaar keek. Die sleepte met stenen, maakte specie in een specieton alsof hij slagroom klopte en tilde het loodzware gevaarte met gemak omhoog. Dat doet hij dag in dag uit, dus voor hem is dat een makkie. Maar wanneer je dat tot je 67e moet doen, wordt het een ander verhaal.
Iedereen moet minimaal veertig jaar werken, is mijn motto. Ik ben op mijn 23e begonnen, dus ik moet door tot m’n 63e. De metselaar is met 16 jaar gestart en heeft dus een flinke voorsprong. Wat mij betreft mag hij al wel op z’n 56e met pensioen. Maar de politiek is geen voorstander van mijn denkwijze en schroeft de pensioenleeftijd almaar verder omhoog. Ook voor zware beroepen.
En dus moet de metselaar waarschijnlijk vijftig jaar vol aan de bak. Wellicht vindt ‘ie dat zelf helemaal geen probleem, maar ik vind het veel. Laat zo’n jongen vanaf z’n zestigste lekker genieten van niets doen, dacht ik. Maar ook daar dacht ik te licht over, leerde ik afgelopen week.
Onderzoeker Hans Barf van NHL Stenden Hogeschool vertelde me over het verschijnsel ‘gerontofobie’, de angst om ouder te worden. Waar anderen bang zijn voor spinnen of grote hoogtes, zijn mensen met een gerontofobie bang om ouder te worden. Het beeld dat ze daarvan hebben, is er eentje van aftakeling met als gevolg de dood.
Onzin, vindt de onderzoeker. Zeker wanneer je nagaat dat je na je pensioen op je 67e met gemak nog twintig jaar leeft. Daarom moeten we deze periode niet zien als de ‘laatste levensfase’, maar als een ‘nieuwe levensfase’. “Een periode van lekker niets doen”, opperde ik. Hij schudde z’n hoofd. “Juist niet. Je moet ook na je pensioen betrokken blijven bij de wereld om je heen.”
Daarmee doelt hij niet op een wekelijkse oppasdag op de kleinkinderen ofeen vrijwilligersbaantje. “Laat ouderen meedenken over actuele vraagstukken”, vindt de onderzoeker. “Ze hebben vaak een heel andere denkwijze en kijken met een frisse blik naar problemen en uitdagingen.” Daar zit wel wat in. Na vijftig jaar werken, is het ook raar om als metselaar zomaar aan de kant gezet te worden.
Alhoewel: ik denk dat deze jongen uit Harkema nog genoeg werk heeft wanneer ‘ie met pensioen is. Hij moest ook nu weer snel weg om nog even een garage te metselen. “Voor maten”, lachte hij. Eén ding is zeker: in Harkema ga je nooit met pensioen.
Nynke van der Zee