DE WESTEREEN – De 84-jarige Eelkje Postmus-Postma uit De Westereen is deze maand precies een jaar columnist van De Westereender. Ze wordt overstelpt met positieve reacties van lezers die haar columns herkenbaar en humoristisch vinden, uit het leven gegrepen. Tot voor kort werd ze zelfs uitgenodigd voor lezingen in buurtkamers, bij vrouwenverenigingen en kerken. Helaas gooide een val roet in het eten, waardoor mevrouw Postmus nu tijdelijk in Brugchelencamp verblijft. Tijd voor een nadere kennismaking.
Eelkje Postma is opgegroeid in De Westereen. Ze woonde met haar ouders en broertje aan de Bûterwei. Heit was ‘lapkekeapman’ en mem zorgde voor het huishouden. ,,Ik bin fan foar de oarloch en myn broerke is dêrnei berne’’, vertelt Eelkje terwijl ze in haar stoel in Brugchelencamp aan de koffie zit. ,,Ik bin fan deeglike kwaliteit en myn broer Gaatze is in babyboomer’’, voegt ze er lachend aan toe. Hoewel ze nog een kind was in de oorlog weet ze nog goed dat de vader van haar vriendin is doodgeschoten. Ze schreef hier een column over die in de volgende Westereender stond. ,,Ik ha myn freondinne earst wol frege oft se dat wol woe hear.’’
Vader Hendrik was gereformeerd en moeder Stijntsje hervormd. ,,Mar dat hat nea in rol spile. Ik bin wol nei de kristlike basisskoalle gien, mar dat fûn ik wol moai. Ik hold fan de moaie Bibelferhalen, dan lies ik se thús nochris.’’ Het schrijftalent komt waarschijnlijk van moederskant. ,,Us mem wie fan it learen en lêzen en ús pake – Marten de Vries – hie ek in protte boeken.’’ Het was dan ook haar moeder die Eelkje aanspoorde om na de basisschool naar de ULO te gaan. ,,De measte fammen út ús klasse giene nei de húshâldskoalle. Famkes hoegden yn dy tiid net te learen. Dochs wie it ús heit dy’t letter sei: ‘Asto it middenstânsdiploma hellest, lear ik dy it autoriden’. Dat hat er dien. Ik hie noch mar trije lessen by in ynstrukteur nedich. En yn dy trije lessen krige ik it ek noch foar elkoar om de auto total loss te riden. ‘Dan hast dat ek mar meimakke’, sei de ynstrukteur.’’
Fryske les
Haar man Piet Postmus leerde Eelkje kennen tijdens een filmavond in Dokkum, waar ze met haar vriendin naar toe was. ,,In jonge efter ús sei tsjin myn freondinne: ‘ik bring dy wol thús’. Ik tocht earst, dan moat ik mar allinnich, mar Piet sei: ‘dan gean ik wol mei dy mei’. Wy binne letter troud en mei dy oaren is it neat mear wurden.’’ In de jaren ’60 trouwde het stel en ook in die tijd was er woningnood. ,,Wy ha earst fjouwer jier yn Dokkum wenne – dêr komt myn man wei – doe binne we nei De Westereen gien en dêrnei krigen wy in nij hûs yn Jistrum. Dêr ha we 35 jier wenne.’’
In die tijd is Eelkje begonnen met schrijven. ,,De bern giene nei it Atheneum dus ik hoegde net mear by skoalle te stean. Ik bin net in ferieningsminske dus ik siet dêr yn hûs en koe net ien. Yn de doarpskrante – de Snieskepper – seach ik dat se Fryske les joegen. Ik tocht: asto noch wat wolste, dan moatst it no dwaan. Sa kaam ik der efter dat ik my yn it Frysk folle better uterje kin as yn it Nederlânsk. Yn it Frysk kom ik makliker by myn gefoel.’’
Er is een moment in haar leven geweest dat ze wilde solliciteren bij Omrop Fryslân waar ze voor 20 uren per week een journalist zochten. ,,Mar dat wie yn in tiid dat de bern – Henk en Stella – noch lytser wiene en ús mem woe se net út skoalle helje. ‘Kin Piet it net allinnich fertsjinje?’, sei mem. Dat wie doe sa. Ik ha it har nea kwea ôf nommen hear.’’ Toch vond Eelkje de jaren dat zij thuis bij de
kinderen was, terwijl haar man werkte – ‘hy wurke yn de isolaasje’ – niet altijd even leuk. ,,Ik wie mâl mei de bern hear, mar as se sa lyts binne, sizze se noch net safolle. Dan binne it lange dagen.’’ Het schrijven heeft haar in haar leven dan ook veel plezier opgeleverd. Het is niet haar werk, maar wel haar hobby geworden. ,,Ik ha in geheugen as in pot. As ik earne wat hear of rûk dan sit ik samar midden yn dy tiid. En dan skriuw ik dêr in ferhaaltsje oer. Noch altyd.’’
Terug naar De Westereen
Inmiddels is de familie van Eelkje uitgebreid met vier ‘beppesizzers’ en zes ‘âld-beppesizzers’. In 2010 kwam Eelkje haar leven z’n kop te staan toen haar man plotseling overleed aan een aneurysma. ,,Hy fielde him jûns net goed, de oare deis wie hy der net mear. Derfoar wie der nea wat oan de hân, de dokter koe him net iens.’’
Ze waren druk aan het sparen voor hun 50-jarig huwelijksjubileum, maar dat feest ging niet door. Het overlijden van haar man was voor Eelkje de aanleiding om weer terug te gaan naar De Westereen. ,,Ik fiel my hjir thús.’’ Doordat ze voor de tweede keer gevallen is, verblijft ze nog steeds in Brugchelencamp. Ook daar voelt ze zich welkom – se neame my hjir allegear ‘leave’ – maar het liefst gaat ze weer naar haar eigen huis. Al is ze ook realistisch. ,,As ik my net mear rêde kin, as it echt net oars kin, dan moat ik hjir bliuwe. Der lûke wy gjin messen om.’’
