‘We hebben met onze actie heel veel taboes doorbroken’
DOKKUM – Het was een hectische periode voor Titus Vogt uit Dokkum. Twee weken na het afronden van de campagne ‘Ik ben Wil’ overleed zijn moeder op 23 november op 79-jarige leeftijd. Wil had Alzheimer. Samen met haar man, zoon en kleindochter durfde zij het aan om open te zijn over haar ziekte. Die openheid heeft heel wat verhalen losgemaakt in Noordoost-Friesland. ,,Dat is de kracht geweest van deze campagne. We hebben heel wat taboes doorbroken’’, vertelt Titus Vogt.
De dag dat de diagnose ‘Alzheimer’ bij Wil Vogt werd gesteld kan haar zoon Titus zich nog goed herinneren. ,,De grond zakte onder mijn voeten vandaan. We zagen het wel aankomen, want ze moest steeds meer inleveren. Ze was de weg kwijt in haar auto en ook mijn vader merkte dat het niet goed ging met zijn vrouw. Maar toch, het is moeilijk te accepteren als de neuroloog met deze uitslag komt. Mijn moeder heeft het ook nooit kunnen accepteren. Het was een gevecht dat zij niet leek te winnen. Toen ze een week voor haar overlijden een bloeding kreeg, ging het allemaal veel sneller dan verwacht. ‘Nu ben ik Alzheimer toch te slim af geweest’, zo constateerde Wil.’’
Extra krachten
Titus Vogt heeft er dan ook vrede mee. ,,Mijn moeder had al aangegeven dat ze niet meer wilde leven, ook aan de verpleegkundigen. Dat het zo zou lopen had niemand verwacht, maar misschien had het zo moeten zijn.’’ Wat Titus nog het meest frappant vindt is dat zijn moeder nog zo helder was tijdens de laatste dagen van haar leven. ,,Alsof ze extra krachten kreeg die ze er nog even uit wilde persen. We hebben een mooie laatste week gehad, zelfs nog gelachen met elkaar. Ze was er klaar voor. Het afscheid tussen haar en mijn vader staat in mijn geheugen gegrift. Tot die dag zeiden ze altijd ‘tot morgen’ tegen elkaar. Deze keer gaven ze elkaar alleen een kus. En nog één. En nog één.
Diezelfde nacht is ze overleden. Op zijn verjaardag.’’
Onbegrip en ruzies
Wil en Titus Vogt waren onafscheidelijk van elkaar. Ze hadden nooit ruzie, vierden het leven en dronken elke middag om half vijf samen een wijntje om de dag door te spreken. Ze waren altijd samen. Dat ze na 58 jaar opeens ruzie kregen was een teken aan de wand. ,,Er was sprake van onbegrip en de ruzies escaleerden. ,,Mijn moeder was haar dagritme kwijt en stond soms ’s ochtends om zes uur al op. Mijn vader zei dan, waarom blijf je niet even liggen. De ruzies liepen steeds hoger op totdat het echt niet langer kon.
Het was duidelijk dat mijn moeder uit huis geplaatst moest worden. Dat wist ze zelf ook, want toen ik het voorstelde had ze er vrede mee’’, vertelt Titus. Deze beslissing was niet alleen goed voor zijn moeder, maar juist ook voor zijn vader die al 88 jaar is. Hij ging eraan onderdoor. ,,Het viel echter niet mee om een plekje te vinden voor mijn moeder. Maar het kon zo echt niet langer, dus ik zat er bovenop en heb heel wat instanties afgebeld. Ik heb later weleens gedacht, wat was er gebeurd als mijn ouders geen kinderen in de buurt hadden gehad? Wie had dan een plek voor haar geregeld?’’
Talmahûs
Uiteindelijk lukte het om via ZuidOostZorg eerst tijdelijk een plekje te vinden in Oosterwolde.
‘Nu ben ik Alzheimer toch te slim af geweest’
Het was eerste Paasdag. Titus haalde zijn moeder op bij hun huis in Damwâld. Zij stond met haar koffer op straat zonder een greintje emotie, terwijl mijn vader stond te huilen op de oprit. Haar nieuwe kamer was klein en alles was wit. De muur, het bed en zelfs het nachtkastje. Wil zei: Wat is het hier rustig.
Ik begreep het eerst niet. Ik dacht, nu had je zo’n prachtig huis en dan vind je dit mooi? De arts vertelde later dat bewust voor zo’n kale kamer is gekozen omdat het rust uitstraalt. Dat hebben mensen met Alzheimer nodig.’’ Het was een rare tijd voor de familie Vogt. Met name omdat Wil precies in de coronatijd is opgenomen. Ze mochten alleen maar telefonisch contact hebben met elkaar.
Ze huilde veel en soms was ze helemaal overstuur. Ze voelde zich opgesloten. Gelukkig kon Wil na een paar weken in Talma Hûs terecht waar ze mocht blijven. ,,Ik mocht mijn moeder ophalen en brengen, maar we moesten in die beginperiode afstand houden vanwege corona. Dat maakte haar zo verdrietig. Wij mochten haar niet zien, alleen bellen. Gelukkig is ze in Talma Hûs liefdevol opgevangen. Uiteindelijk accepteerde ze dat ze daar moest blijven wonen. Maar Alzheimer accepteerde ze niet.’’
Duizenden reacties
Toen haar zoon Titus Wil vroeg of ze het gezicht wilde zijn voor de campagne tegen de strijd van deze vreselijke ziekte zei ze volmondig ‘ja’. ,,Als we daarmee anderen kunnen helpen moet je dat doen jongen, zei ze. Dat was ook typerend voor mijn moeder. Ze stond altijd voor iedereen klaar en wilde anderen helpen. Als zij het niet had gewild, dan was de hele campagne niet doorgegaan’’, zegt Titus.
Het was voor hem een manier om iets terug te doen voor zijn moeder. Als supermarkteigenaar van de Jumbo in Dokkum hield hij vaker acties voor goede doelen. Zo liep hij de marathon van New York voor KiKa en zwommen de medewerkers van de Jumbo geld in de Dokkumer grachten geld bij elkaar voor ALS. Dit keer werd er ruim 15000 euro binnengehaald, onder andere voor een belevingstuin bij Talma Hûs. ,,De opbrengst was mooi, maar het mooiste van deze hele campagne zijn de gesprekken die dankzij Wil op gang zijn gekomen. Ik heb zoveel reacties gehad van mensen die onze situatie herkenden. Sommigen stonden huilend bij mij in de winkel. Iedereen kent wel iemand met Alzheimer of een vorm van dementie. Het heeft veel teweeggebracht. Toen mijn moeder overleden was hebben we duizenden reacties gekregen. Het was een actie puur vanuit ons hart. Daarom hebben deze reacties ons ook zo goed gedaan.’’
Zoveel liefde
Wat het belangrijkste is wat Titus van zijn moeder heeft geleerd? ,,Dat ik goed om de medemens moet denken. We zijn niet alleen op de wereld. Mijn ouders waren ook altijd sociaal en maatschappelijk betrokken bij hun omgeving. Mijn zusje heeft een verstandelijke beperking en mijn ouders hebben later weleens aan mij gevraagd of ik daardoor te weinig aandacht heb gekregen. Maar zo heb ik dat nooit gevoeld, dat meen ik oprecht. Integendeel. Ik heb zoveel liefde vanuit huis gekregen. Ik had mij geen betere ouders kunnen wensen.’’
De campagne ‘Ik ben Wil’ is mede tot een succes gemaakt dankzij de inzet van Marit Anker, Thea van der Schaaf, Dennis Mellink en Peter Drolinga.
Zie voor meer informatie: www.ikbenwil.nl
