DE WESTEREEN – Zaterdag 14 december viert De Kast haar dertig jarig jubileum in de AFAS Live te Amsterdam. Een prachtige locatie voor de band die in 1989 werd opgericht. Destijds was De Kast de eerste Nederlandstalige band die in de voormalige Heineken Music Hall een concert gaf voor een uitverkochte zaal. Whish to Escape, zoals de bandnaam was, voordat de naam De Kast uit de kast kwam werd midden tachtiger jaren. Het eerste jaar bestond de band uit: Syb van der Ploeg, Dicky Visser, Peter en Sake van der Ploeg. Sietse Boersma kwam na een jaar in de plaats van Sake van der Ploeg.
‘Eigenlijk hebben we ons op het juiste moment gericht op de Nederlandstalige muziek. Het plaatje viel compleet in elkaar. We hebben ontzettend drukke tijden gehad, maar het was prachtig. Ik kijk met veel genoegen terug, maar ook vooruit. Muziek is nu eenmaal mijn leven. Tegenwoordig is het allemaal relaxter. De tijd van toen komt nooit weer, hoeft voor mij ook niet meer, maar ik heb intens genoten’, verklaart Peter van der Ploeg, die met Kees Bode graag terugblikt en vooruitkijkt. Hun passie, de muziek staat daarin centraal.
Kees Bode: ‘Niemand, die dit nooit heeft ervaren, beseft hoe groot de druk is, als je weet dat er een miljoen mensen via de televisie naar je kijken, dat je live staat te spelen voor 10.000 enthousiaste fans en dat er vier/vijf camera’s op je gericht staan om de live versie van In Nije Dei op te nemen. De druk is enorm, je moet exact op tijd beginnen. Het besef dat alles moet kloppen. Je voelt de adrenaline in je lijf. Als dan de eerste noot weerklinkt, ben je bijna in trance en werkelijk opgetogen en superblij dat je de klanken van de andere bandleden hoort. Een intens moment, hoogspanning, maar ook ontlading als het goed is gegaan. Dat moment is voor mij een absoluut hoogtepunt, naast het optreden in het Abe Lenstrastadion in Heerenveen. We gingen uitdagingen aan We waren en zijn als band een hechte groep. We voelen elkaar aan.’
Het toeval heeft ook voor De Kast een belangrijke rol gespeeld. Peter hierover: ‘Ik was conciërge in Dokkum, toen ik Kees Bode bij toeval op de piano hoorde spelen. Zijn spel sprak mij direct aan, greep mij bij de strot en ik heb direct met de andere bandleden overlegd. Het merkwaardige was dat ik Kees hoorde spelen vanuit een ongebruikelijke locatie, omdat het muzieklokaal bezet was. Kees mocht op audiëntie komen en hij is nooit meer weggegaan, gelukkig maar want hij past feilloos in de band en nog steeds ben ik enorm onder de indruk van zijn spel. We voelen elkaar blindelings aan.’ In de prille beginjaren, waarin de groep ogenschijnlijk maar wat ‘aan- modderde’ ontstond echter wel de hechtheid en het collectief, waarin de muzikale latente talenten ontwikkeld werden tot een geheel. Toen de band- naam De Kast ontstond en het geluid Nederlandstalig werd, kon Dicky zich hierin niet vinden en verliet de band. Nico Outhuijse werd zijn opvolger.
De onderlinge chemie tussen de le- den van de band noemen beide een belangrijke factor. Het op elkaar kunnen bouwen
en vertrouwen, waardoor de uiteindelijke specifieke De Kast sound ontstond. Dertig jaar De Kast, een periode waarin de band hoge bergen, maar ook diepe dalen, wist te overwinnen.
Whish to Escape was een Engelstalige band, die zich ook nog even richtte op covers. De Kast was zelfs enige jaren de meest populaire band van Nederland, met fans in alle leeftijds categorieën, waaronder natuurlijk veel jongere meisjes, die vooral onder de indruk waren van frontman en zanger Syb van der Ploeg. Het was een tijd dat de bandleden niet meer anoniem over straat konden en dat er vele handteke- ningen gegeven werden. ‘Je weet dat dit erbij hoort, vervelend heb ik het nooit gevonden. Het paste niet altijd. Ik weet nog dat ik in De Westereen een keer weggeslopen ben na afloop van een optreden in de feesttent. Ik was grieperig en vooral na een optreden in een warme, broeierige en toen ook nog met sigarettenrook gevulde tent
was het voor je gezondheid geen goede zaak om buiten nog handtekeningen te geven. Maar het hoorde er gewoon bij’, aldus gitarist Peter van der Ploeg, destijds ook herkenbaar aan zijn eeu- wige sigaret die in een mondhoek hing. Inmiddels is de hang naar tabak allang verdwenen. Mooi is daarbij zeker de herinnering aan de mand, gevuld met broodjes e.d. die Peter op de ochtend van zijn verjaardag ontving van fans. De mand stond onder de carport.
Het grootste succes boekte De Kast met het Friestalige nummer In Nije Dei. Opdat moment was het voor de band, om een andere hit te gebruiken: “Raak”. In Nije Dei dat de potentie had om een nummer een te worden. Wekenlang stond De Kast op de tweede positie in de hitlijsten. Het was juist in de periode dat prinses Diana een fatale crash onderging en Elton John een wereldhit scoorde met Candle in the Wind, geïnspireerd op Diana. Kees Bode: ‘voor zover ik begrepen heb is Candle in the Wind nog steeds de meest verkochte single ooit op de wereld’. In ieder geval stond In Nije Dei een half jaar in de toplijsten, brak een lans voor de Friese muziek en zorgde voor een heel drukke agenda’. Het was in de jaren dat de band zelfs een eigen fanclubmagazine had en dat meisjes flauwvielen als De Kast op het podium stond.
Kees Bode: ‘Ik kan mij nog heel veel uit die tijd herinneren. Er was een dag dat we maar liefst zes televisieoptredens hadden, daarna een interview en ’s avonds een optreden.
Ik ben dat nooit vergeten, omdat het op de dag van mijn verjaardag was. Het was echt gigantisch hectisch en druk. Je mocht optreden voor je fans, naar de televisie en daarnaast nog bezig aan een nieuwe plaat, waar minstens één hit op moest staan. We hadden destijds drie maanden de beschikking over grote appartementen in een Bilderberg hotel voor de opname van een nieuwe cd. Echt het was een heel apart druk leven, ik heb ervan genoten. Je kwam overal, maar vergeet niet dat het vooral ook hard werken was’.
De hits volgden elkaar in rap tempo op. Maar liefst 14 keer was er een top veertig notering, niet alleen dankzij de Nederlandstalige, maar ook in de Friese taal. De Kast bleek om een Engelse term te gebruiken ‘hot’. Eén aspect bleef echter steeds overeind, de nuchterheid van een Fries. Ondanks alle egards en credits die de band kreeg, deuren kon openen die verder vrijwel voor iedereen gesloten bleven, bleven de jongens doodgewone normale Friezen van het platteland. Dit terwijl het zo anders had kunnen zijn. Kees Bode: ‘Och je moet het zo zien. Ieder mens levert een prestatie. Als ik zie hoe een bakker zijn brood bakt, zo ambachtelijk, zo vol passie voor zijn werk, dan is dat ook een grote kunst. Wij zaten in een wereld die veel groter is. Je kunt er trots op zijn, terugkijken met dankbaarheid, maar is onze prestatie nu echt zoveel groter? Ik ben van mening van niet. Ik hou van mensen die een passie hebben en alles daaruit halen. Jezelf blijven dat is waar ik voor sta en de rest van de band ook’.
Peter van der Ploeg: ‘Het is nu anders. Het is schitterend om op te treden. Vooral nu de druk eraf is, we spelen met heel veel plezier. Ik denk dat we er nu intenser van genieten, we geven nog steeds honderd procent, daar gaat het niet om, maar we kunnen nu de nummers meer uitspitten. Nog meer onze eigen draai eraan geven. Natuurlijk gaan we volgend jaar door het land, natuurlijk komen de oude hits, maar ook onze nieuwe single en wellicht zelfs nummers van onze nieuwe cd, die op stapel staat. Dat we hier na dertig jaar staan, dat we dit mochten en nog steeds mogen meemaken. Ik vind dat uniek, maar besef ook terdege dat de huidige jeugd wellicht nooit van ons heeft gehoord. Zo gaat dat en zo hoort het te gaan, het leven moet verder, muziek moet zich ontwikkelen’.
