Jasper is gjin famylje, mar sa fielt it wol
DAMWÂLD – Jasper van der Veen (35) uit Damwâld wordt per 1 januari 2025 de nieuwe eigenaar van Schilderwerken Wyger Smits. Hij neemt het stokje over van Anneke Slagter en Wyger Smits (62) die het eeuwenoude familiebedrijf met vertrouwen overdragen. Voor het eerst sinds 1760 gaat het schildersbedrijf niet over naar een familielid. Smits: “Jasper is al sa lang by ús, it fielt as famylje.”
Dat het leven plotseling een andere wending kan krijgen weten Jasper en Wyger allebei maar al te goed. Ze verloren beiden hun moeder op jonge leeftijd en ook de vader van Wyger Smits overleed toen Wyger nog maar 22 jaar was. “Ik wie krekt ôfstudearre oan de Pedagogyske Akademy dus ik soe master wurde. Mar as âldste soan fan ús húshâlding fielde ik ek wol de ferantwurdlikheid om it bedriuw fan ús heit oer te nimmen”, vertelt Smits. Tot die tijd had hij alleen ervaring opgedaan met schilderen tijdens schoolvakanties. “It skilderjen lei my wol en ik fûn it moai om te dwaan, mar in echte learmaster ha ik noait hân.”
Jasper was nog maar zestien jaar toen zijn moeder overleed. Hij had net de keuze gemaakt om schilder te worden en zijn stage was al geregeld. Omdat zijn moeder net was overleden zei zijn oom Bokke: ‘Hy kin better by ús komme, dan kin der wol mei my op paad’. Zo kwam Jasper twintig jaar geleden bij Wyger Smits terecht en hij is het bedrijf altijd trouw gebleven. “It foldie goed, ik wie altyd oan it wurk, ek yn myn frije tiid. It wie tink ik ek in wize fan ferwurkjen. It ferstjerren fan ús mem hat my wol foarme ta wa’t ik no bin. Ik ha in soad oan myn kollega’s hân en in protte fan harren leard. Sommigen kin ik al fan it begjin ôf, doe’t ik noch learling wie.”
Geen ondernemersgezin
Dat hij ooit eigenaar van Totaalonderhoud Wyger Smits zou worden had Jasper nooit kunnen dromen. “Ik kom hielendal net út in ûndernimmersgesin. Krekt oarsom, ik groeide mear op mei de gedachte ‘goede bazen besteane net”, lacht Jasper die nu zelf aan het roer staat. Hij probeert het tegendeel te bewijzen. “Ik wol it iederien nei it sin meitsje, dat is ek wolris myn falkûle.” Zijn manier van leidinggeven is dan ook anders dan die van Wyger Smits in het begin. “Froeger wie ik hurder as baas, dat hie ik sa mei krigen: ‘Dwaan wat de baas seit want foar dy binne der tsien oaren’, wie doe de gedachte. Ik wit no dat dat net wurket, dat is ien fan myn libbenslessen west”, aldus Wyger.
Zo heeft Jasper in de twintig jaar dat hij bij Wyger Smits werkt ook veel geleerd. Smits stimuleerde zijn personeel altijd om zich door te ontwikkelen en die kans heeft Jasper met beide handen aangegrepen. Hoewel hij naar eigen zeggen ‘gjin learder’ was haalde hij zijn schildersvakdiploma en in de wintermaanden waarin het rustig was, volgde hij de ondernemersopleiding. Ondertussen haalde hij ook zijn papieren als voetbaltrainer. Zelf voetbalde hij ook, eerst bij Broekster Boys, maar vanaf de A-junioren was VIOD in Driezum ‘zijn’ club. Daar heeft Jasper twaalf jaar de jeugd getraind. “Dêr ha ik it lieding jaan leard en it moaiste fan alles: yn ‘e fuotbalkantine ha ik myn frou Dyonda troffen, ek al kaam se der hast noait.”
Belangrijke rol van de vrouwen
Een schot in de roos, want in tegenstelling tot Jasper komt Dyonda Spiegelaar wel uit een echte ondernemersfamilie. “Sy hat my stimulearre om dit te dwaan. Sûnder har hie ik hjir net sitten.” Ook Anneke, de partner van Wyger Smits, speelde een belangrijke rol in het ondernemerschap van Wyger. Samen hebben ze in 2004 een groothandel in ecologische verven opgezet. Zij liepen daarmee voorop in de regio, niemand had in die tijd ecologische verf. Zelf vond Wyger het belangrijk omdat hij fysieke klachten kreeg door met chemische verf te werken. “Troch ferve mei minder oplosmiddel te brûken hie ik der minder lêst fan. Boppedat is it folle better foar ús omjouwing.” Tegenwoordig is er wel steeds meer aandacht voor het gebruik van natuurlijke verven, maar nog steeds komen de meeste afnemers van buiten de regio.
Inmiddels zit Wyger Smits veertig jaar in het schildersvak. Doordat zijn beide ouders jong zijn overleden, miste hij soms de ondersteuning die je als jonge ondernemer nodig hebt. “Dy stipe besykje ik Jasper wol te jaan”, aldus Wyger, die het fijn vindt dat hij ruim de tijd heeft genomen voor de overdracht van het bedrijf. Nu is het naar eigen zeggen op een hele natuurlijke manier verlopen. Zijn dochters van 24 en 22 jaar hebben allebei andere interesses en volgen hun hart. Daardoor was het al vrij snel duidelijk dat er geen opvolgers waren. De laatste drie jaar waren Jasper en Wyger samen eigenaar en vanaf 1 januari 2025 is er nog één baas: Jasper van der Veen. Wyger: “Feitlik is Jasper gjin famylje, mar sa fielt it wol.”
Krachten bundelen
Op zijn beurt ziet Jasper de overname als een unieke kans. “Klanten sille der net folle fan fernimme. Wy geane op ‘e selde foet fierder. De noarmen en wearden bliuwe gelyk. Wy leverje kwaliteit en ha respekt foar minsken en omjouwing. Wy binne net samar skilders, it moat al goed. We ha in moaie ploech, al meitsje ik my soms wol wat soargen oer de oanwaaks fan jongeren. Ik tink dat it finen fan goed oplaat personiel de grutste útdaging wurdt foar de kommende tiid.”
Om ervoor te zorgen dat alle klussen geklaard worden probeert Jasper zoveel mogelijk de krachten te bundelen. Hij staat open voor samenwerking en kijkt hoe verschillende partijen elkaar kunnen versterken. “Eartiids gie dat hiel oars, doe spilen konkurrinten inoar út, dat past net by my. Ik bin in minskeminsk, in teamplayer. We moatte it mei syn allen dwaan. Net tsjin elkoar, mar mei elkoar. Dêr kin ik echt fan genietsje.”
Balans werk en privé
Nu Jasper anderhalf jaar geleden zelf ‘heit’ is geworden is er een nieuwe uitdaging bijgekomen: het vinden van de balans tussen werk en privé. Wyger herkent dat wel uit de tijd dat hij dezelfde leeftijd had als Jasper. “Ik wie ek noch frijwilliger by de brânwacht en spile yn de band Cotton Green. Sa kaam it wolris foar dat ik oerdei de hiele dei wurke hie, jûns fier fuort spylje moast mei de band, dan wie ik jûns let thús en gie nachts ek noch de piper. Ik tink no wolris: hoe ha ik dat allegearre hân?” Voortaan kan hij het rustiger aan doen, al blijven er genoeg hobby’s over. Hij hoopt vooral meer tijd te steken in de muziek en samen met Anneke gaat hij door met het bedrijf Farvocolor. “As de sûnens dat talit.”
Wat betreft het schildersbedrijf heeft hij alle vertrouwen in de toekomst. De agenda voor volgend jaar is al goed gevuld. Voor het binnenwerk is nog wel ruimte, maar ook daar is steeds meer vraag naar. Voor Jasper is dit een mooie start. “No begjint it echt. Ik krij leuke reaksjes, minsken gunne it my. Ik bin bliid dat ik de stap set ha. Kânsen komme der altyd en ast der iepen foar stiest en dyn bêst dwaan bliuwst, dan kinst berikke watsto wolst. Dat wol ik ús bern letter ek meijaan”, zegt Jasper. Hij spreekt in meervoud, want de tweede is op komst. “2025 wurdt yn alle opsichten in bysûnder jier.”